#Blog 45 - Ongemakkelijke gevels - Nebest B.V. : Nebest B.V.

12 april 2021
Lesly Ignatius

#Blog 45 – Ongemakkelijke gevels

Regelmatig lees je in de media over incidenten met loskomende delen van gevels. Het is logisch dat woningeigenaren daarom graag willen weten hoe het zit met de duurzame veiligheid van hun eigen gevel. Immers, als een stuk van jouw gevelbekleding naar beneden valt, ben je vanzelfsprekend volledig verantwoordelijk voor de gevolgen. Het staat zelfs in de wet dat je je pand niet in deplorabele staat mag laten verkeren en dat je geen gevaarlijk situatie mag laten voortbestaan. Hoe vreemd is het dan dat ontwerpers en bouwers toch voor gevelbekleding kiezen die, ondanks dat ze op den duur een groot risico vormen op falen, niet te onderhouden zijn?

Drones en demontage

Tegenwoordig kunnen we met drones op locaties komen waarvoor je voorheen met veel rompslomp (bereikbaarheid, veiligheid, hoge kosten) een visuele inspectie zou moeten regelen. Maar ook al kunnen we een chirurg die in China zit hier in Nederland een operatie laten uitvoeren, we kunnen helaas nog geen destructief gevelonderzoek doen met een drone. Daar moet nog altijd ouderwets handwerk (demontage / sloopwerk) aan te pas komen.

Gemankeerd gevelonderzoek

In een onlangs uitgevoerd onderzoek was het bijvoorbeeld de vraag hoe de ophanging van betonnen geveldelen en hoog geplaatste plaatstalen borstweringen er na 40 jaar aan toe waren. Was de veiligheid van deze, hoog boven de openbare weg opgehangen, zware bouwdelen nog wel voldoende geborgd? En wat als dat niet zo zou zijn? Wat zou er dan allemaal opgetuigd moeten worden om de bekleding op een veilige wijze te vervangen? Jammer dat het dossier van de bouwtekeningen niet op orde was. Dat had voorafgaand aan het onderzoek al veel duidelijkheid kunnen verschaffen. Eerst dan maar eens, op de paar wel (redelijk) bereikbare locaties, steekproefsgewijs destructief onderzoek doen. Met hak en breekwerk kom je er uiteindelijk wel achter hoe de bekleding is opgehangen. Maar veiligheid van de inspecteurs en de passanten voor alles natuurlijk, dus een volledige inventarisatie was niet mogelijk.

Onzeker onderhoud

Het bleek dat we hier te maken hadden met een redelijk geslaagd prematuur IFD-project (Industrieel, Flexibel en Demontabel bouwen). De borstweringen en boeidelen zijn destijds nagenoeg blind opgehangen (uit het zicht geschroefd en/of gehaakt). Daarbij waren er geen storende elementen zoals balkons of gevelonderhoudsinstallaties opgenomen in het plan. Dit alles levert esthetisch natuurlijk een mooi beeld op. De keerzijde van dit strakke beeld is dat een inspectie slechts een beperkt beeld oplevert van de werkelijke situatie. Wat men dus zal aantreffen bij een volledige onderhoudsbeurt, met veel kostbare bereikbaarheidsvoorzieningen, is nog onzeker. Hier ondermijnt het IFD-ontwerp dus zijn eigen initiële kracht.

Onderhoudsvriendelijk ontwerpen

Natuurlijk had vochtindringing in de afgelopen 40 jaar wel zijn sporen nagelaten op de onderzochte gevels, maar niet zodanig dat alles nu moest worden vervangen. Wel zullen de verschillende gevelsystemen nodig onderhouden moeten worden, ook op de slecht bereikbare locaties. Dat laatste zal nog wel wat hoofdbrekers (technisch en financieel) gaan opleveren. De integratie in het ontwerp van bijvoorbeeld een rondom doorgaand zeembalkon had het leven van onderhoudslieden en gevelinspecteurs, maar zeker dat van de gebouweigenaren, een stuk gemakkelijker gemaakt. Uiteindelijk betalen de eigenaren van nu alsnog de rekening om de missers in het ontwerp van toen ongedaan te maken.