Blog

Nebest trof tijdens een inspectie van een circa 30 jaar oud wooncomplex voor senioren een grotendeels prefab gevel aan. Deze gevel was ontworpen met een externe draagconstructie van balken- en kolommen waartussen balkonplaten waren opgelegd (IFD Bouw). Dit alles uitgevoerd in prefab beton en afgewerkt met een verse schilderlaag. Ter plaatse van onderlinge aansluitingen van de prefab betonnen kolommen waren echter alweer scheuren en roestuitbloedingen (over de verse verflaag) zichtbaar. Gevreesd werd voor de constructieve en duurzame veiligheid van deze gestapelde constructie. De oorzaak van deze schades kon in twee richtingen worden gezocht. Er kon iets vervelends aan de hand zijn met de (koppel)wapening in de kolommen of de mortel tussen de kolommen was mogelijk niet goed.

Destructief onderzoek en laboratoriumonderzoek werden uitgevoerd. Er werden onder andere kernen uit de kolommen geboord ter plaatse van de gains en de koppelwapening om de situatie in de kolommen te kunnen duiden en er werden monsters ge­nomen van de ondersabelingsmortel voor materiaalonderzoek in het laboratorium.

Bij laboratoriumonderzoek bleken er ijzerhoudende bestanddelen aanwezig te zijn in de mortel. In het verleden werd soms ijzervijlsel aan mortel toegevoegd om krimp van de mortel te voorkomen. Wanneer er echter vocht en zuurstof bij deze ijzerhoudende mortel komen, ontstaat er corrosie van het ijzervijlsel waardoor de mortel vervolgens uit elkaar gedrukt wordt. De wapeningsstaven en de gains waren door capillaire werking wel aangetast, maar gelukkig nog niet in een stadium dat moest worden gevreesd voor de duurzame veiligheid.

De oorzaak was dus gelegen in een te hoge vochtbelasting van een ondersabelingsmortel met verkeerde samenstelling. Wat hierbij ook niet heeft geholpen is het feit dat het afschot van de balkons naar de gevel had moeten lopen maar dat uit de vloeistofwaterpassingen van de balkonvloeren bleek dat het afschot van de gevel af liep. Hemelwater bleef nu juist aan de buitenzijde van balkons, tegen de naad tussen de kolommen staan. De ondersabeling werd bij elke regenbui overmatig blootgesteld aan vocht. De balkons zijn dus ofwel bij realisatie niet juist aangebracht of zijn inmiddels gezakt door indrukking van de mortelvoegen.

Mensenwerk

Het laatste is natuurlijk zorgwekkend en moet zo snel mogelijk worden gestopt voordat dit cumulatieve proces tot plotselinge bezwijking van de constructie leidt. Waar we aan de ene kant onze uiterste best doen om de kwaliteit optimaal te borgen, ondermijnen we deze kwaliteit soms net zo hard door onze (traditionele) bouwlust. We willen beter en sneller maar het blijft toch mensenwerk. In dit geval bleek de ene zwakke schakel helaas de oorzaak van de andere zwakke schakel.